03 cách phân biệt điện 1 pha và điện 3 pha

Khi xem xét lắp đặt hệ thống điện mặt trời, việc hiểu rõ về loại điện sử dụng trong gia đình, cụ thể là điện 1 pha hay 3 pha, là yếu tố quan trọng để có kế hoạch triển khai hệ thống phù hợp nhất.

Điện 3 pha là gì?

Hệ thống điện ba pha là hệ thống được sử dụng phổ biến trên thế giới vì nó cho phép truyền tải điện hiệu quả trên khoảng cách xa và có khả năng đáp ứng tốt nhu cầu sử dụng điện trong công nghiệp và thương mại. Các thiết bị sử dụng điện 3 pha là các máy móc công nghiệp, tiêu thụ nhiều điện như động cơ, lò hơi, máy bơm, máy nén…

Điện 3 pha thường sử dụng trong nhà máy, nhà cao tầng, bệnh viện,… có điện áp 380 hoặc 400 V và gồm 4 dây dẫn. 3 dây pha, ký hiệu L1, L2, L3 và một dây trung tính, ký hiệu N.

ký hiệu dây điện 3 pha

– 03 dây pha, còn gọi là dây nóng, được ký hiệu L (Line) là dây chịu áp và có vai trò dẫn dòng điện đến thiết bị điện. Thường có màu nâu hoặc đỏ.

– 01 dây trung tính, còn gọi là dây nguội, ký hiệu là N (Neutral) có vai trò đóng kín mạch điện, trả dòng điện về sau khi qua thiết bị, thường có màu xanh hoặc trắng. Dây mát giúp bảo vệ người sử dụng khi có sự cố rò rỉ điện.

Ngoài ra, hệ thống điện 3 pha thường đi kèm dây tiếp địa, còn gọi là dây PE, có màu vàng xanh. Nhiệm vụ chính là tạo đường dẫn cho dòng điện đi xuống đất khi có sự cố, giúp bảo vệ người sử dụng và thiết bị khỏi nguy cơ giật điện.

Lý do tại sao điện lại có 3 pha là do các máy phát điện trong nhà máy điện có ba cuộn dây dẫn (hay còn gọi là cuộn stator) được đặt cách nhau 120 độ xung quanh lõi của máy (rotor). Khi máy phát điện hoạt động, mỗi cuộn dây sẽ tạo ra dòng điện xoay chiều (AC) có điện áp và tần số giống nhau nhưng lệch nhau 1/3 vòng (120 độ), gọi là ba pha. Dòng điện ở mỗi pha chạy theo chu kỳ đồng bộ với nhau, giúp tạo ra một hệ thống điện ổn định, không bị gián đoạn.

Tần số điện 3 pha

Ưu điểm của điện 3 pha

  • Hệ thống điện 3 pha có hiệu suất truyền tải cao hơn và tổn thất năng lượng thấp hơn so với một pha. Do đó, hệ thống ba pha được sử dụng rộng rãi trong việc truyền tải và phân phối điện từ nhà máy điện đến các thành phố, khu công nghiệp.
  • Sự cân bằng giữa các pha làm giảm biến động và giúp dòng điện ổn định hơn so với điện một pha
  • Trong công nghiệp, hệ thống ba pha cung cấp sự linh hoạt và hiệu quả cao, cho khả năng vận hành các thiết bị công suất lớn như máy công cụ và máy móc sản xuất.

Điện 1 pha là gì?

Điện 1 pha là hệ thống điện chỉ sử dụng 1 dây, lấy từ một trong ba dây pha của điện 3 pha. Điện một pha thường được sử dụng trong gia đình, sinh hoạt, các văn phòng nhỏ. Các thiết bị sử dụng điện 1 pha thường là thiết bị nhỏ, ít tốn điện như TV, tủ lạnh, máy giặt,…

Tại Việt Nam, điện 1 pha có điện áp là 220 V và gồm có 2 dây dẫn, trong đó có 1 dây nóng và 1 dây nguội. Ngoài ra, hệ thống điện 1 pha cũng thường đi kèm dây tiếp địa để đảm bảo an toàn.

Ưu điểm của điện 1 pha

  • Điện 1 pha có chi phí thiết kế và lắp đặt rẻ hơn so với điện 3 pha.
  • Đối với nhu cầu gia đình, điện 1 pha cũng dễ lắp đặt và sử dụng hơn.

Kiểm tra xem gia đình đang dùng điện 1 pha hay 3 pha

Để kiểm tra xem mình đang sử dụng điện 1 pha hay điện 3 pha, khách hàng có thể kiểm tra số dây dẫn đi vào tủ điện tổng hoặc công tơ điện của nhà. Nếu chỉ có 2 dây: 1 nóng và 1 dây nguội, bạn đang sử dụng điện 1 pha. Nếu có 4 dây: 3 dây nóng và 1 dây nguội, bạn đang sử dụng điện 3 pha.

Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng vôn kế để đo hiệu điện thế giữa các dây dẫn để kiểm tra xem mình đang dùng điện 1 pha hay 3 pha.

Nếu không am hiểu về kỹ thuật, cách đơn giản nhất là hãy kiểm tra với đơn vị thiết kế hệ thống điện tòa nhà hoặc các kỹ sư, thợ điện chuyên nghiệp

Kiểm tra xem gia đình đang dùng điện 1 pha hay 3 pha

Phân biệt inverter điện mặt trời 1 pha và 3 pha

Inverter, hay còn gọi là biến tần, là một thành phần quan trọng của hệ thống điện mặt trời, có chức năng chuyển dòng điện một chiều từ các tấm pin mặt trời thành dòng điện xoay chiều trong nhà. Để phù hợp với hệ thống điện của khách hàng, các bộ biến tần inverter điện mặt trời cũng được chia ra làm 2 dòng: inverter dành cho điện 1 pha và dành cho điện 3 pha.

Inverter 1 pha (bên trái) và 3 pha (bên phải)
Inverter Fronius 1 pha (bên trái) và 3 pha (bên phải)

Inverter một pha

Inverter một pha là loại inverter có đầu ra là dòng điện AC 1 pha 220/230V, thường được sử dụng cho các hệ thống điện mặt trời có công suất nhỏ và trung bình, dưới 10kW (tiền điện dưới 5 triệu đồng 1 tháng).

Inverter một pha có chi phí thấp, dễ lắp đặt và sử dụng, phù hợp với các hộ gia đình sử dụng điện 1 pha.

Inverter ba pha

Inverter ba pha là loại inverter có đầu ra là dòng điện AC 3 pha 380/400V, thường được sử dụng cho các hệ thống điện mặt trời có công suất lớn hơn, từ 10kW đến trên 100kW.

Inverter ba pha có ưu điểm là có khả năng đáp ứng phụ tải lớn và phù hợp với các khách hàng sử dụng hệ thống điện 3 pha.

Tuy nhiên, inverter ba pha cũng có nhược điểm là thường giá thành sẽ cao hơn inverter một pha.

Inverter một pha lắp vào hệ thống điện 3 pha được không?

Có, bạn có thể lắp inverter một pha trong gia đình sử dụng hệ thống điện 3 pha. Tuy nhiên, lúc này, inverter chỉ có thể cung cấp điện cho các thiết bị được đấu nối với 1 trong 3 pha của gia đình. Như vậy, để cung cấp điện cho toàn bộ 3 pha, sẻ cần có 03 bộ inverter một pha.

Inverter ba pha lắp vào hệ thống điện 1 pha được không?

Inverter ba pha không thể lắp cho các gia đình sử dụng điện 1 pha vì trái với thiết kế của nhà sản xuất.


Đăng ký theo dõi Fanpage NCSE để liên tục cập nhật các thông tin mới nhất.
📌 621 Nguyễn Hữu Trí, Tân Túc, Bình Chánh, TPHCM
☎ 0776 780 808
🌎 https://ncse.vn

7 bình luận trong “03 cách phân biệt điện 1 pha và điện 3 pha”

  1. Thank you for your sharing. I am worried that I lack creative ideas. It is your article that makes me full of hope. Thank you. But, I have a question, can you help me?

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *