Kiểm toán năng lượng trong chuyển đổi xanh

Kiểm toán năng lượng là gì?

Kiểm toán năng lượng là quá trình phân tích, đánh giá chi tiết về việc sử dụng năng lượng trong các hệ thống và cơ sở hạ tầng của một nhà máy, doanh nghiệp. Mục tiêu chính của kiểm toán năng lượng là xác định các giải pháp hiệu quả để tối ưu hóa tiêu thụ năng lượng, giảm thiểu chi phí vận hành, đồng thời đảm bảo giảm thiểu tác động xấu đến môi trường.

Kiểm toán năng lượng giúp các doanh nghiệp nhận ra những khu vực lãng phí và đưa ra các biện pháp khắc phục nhằm tiết kiệm năng lượng đầu vào, góp phần bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, tối ưu hóa vận hành.

Tại sao cần thực hiện kiểm toán năng lượng?

Trong bối cảnh ngày càng có nhiều doanh nghiệp Việt Nam tham gia thị trường thương mại quốc tế, việc tiết kiệm năng lượng không chỉ giúp giảm chi phí mà còn góp phần quan trọng trong việc bảo vệ môi trường, đáp ứng các tiêu chuẩn toàn cầu. Chính phủ đã ban hành Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (Luật 50/2010/QH12), yêu cầu các doanh nghiệp trọng điểm phải thực hiện kiểm toán năng lượng nhằm tuân thủ các quy định pháp lý và hỗ trợ các mục tiêu phát triển bền vững.

Kiểm toán năng lượng mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp, bao gồm:

1. Xác định tình trạng tiêu thụ năng lượng: Đánh giá lượng năng lượng tiêu thụ, phát hiện các lãng phí và kém hiệu quả trong quá trình sử dụng, từ đó đưa ra các khuyến nghị cải thiện.
2. Tìm kiếm các cơ hội tiết kiệm năng lượng: Đề xuất các biện pháp và công nghệ giúp giảm lượng năng lượng sử dụng, nâng cao hiệu quả sản xuất, đồng thời giảm chi phí vận hành.
3. Tuân thủ quy định: Thực hiện kiểm toán năng lượng giúp doanh nghiệp đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của nhà nước, đồng thời góp phần giảm phát thải khí nhà kính và chống biến đổi khí hậu.
4. Đánh giá đầu tư công nghệ: Đưa ra phân tích chi phí và lợi ích của các giải pháp công nghệ tiết kiệm năng lượng, giúp doanh nghiệp quyết định đầu tư một cách hiệu quả.

Các hệ thống thiết bị cần kiểm toán năng lượng

Trong quá trình kiểm toán năng lượng, việc khảo sát và đánh giá các hệ thống và thiết bị tiêu thụ năng lượng trong doanh nghiệp là rất quan trọng. Điều này không chỉ giúp xác định các điểm yếu trong hệ thống mà còn mở ra cơ hội cải thiện, tối ưu hóa hiệu quả sử dụng năng lượng, giảm thiểu chi phí và tác động xấu đến môi trường. Các hệ thống và thiết bị chính cần được chú trọng trong kiểm toán năng lượng bao gồm:

• Hệ thống điện
• Hệ thống chiếu sáng
• Hệ thống động cơ, bơm, quạt
• Hệ thống khí nén
• Hệ thống nhiệt, lò hơi, lò dầu
• Hệ thống cung cấp nước và xử lý nước thải
• Hệ thống quản lý năng lượng

1. Hệ thống điện

Hệ thống điện là xương sống của hầu hết các hoạt động trong doanh nghiệp, cung cấp năng lượng cho mọi thiết bị và hệ thống khác. Việc kiểm toán hệ thống điện bao gồm việc đánh giá hiệu suất sử dụng điện, kiểm tra các thiết bị tiêu thụ điện chính, đo lường mức độ tiêu thụ giờ cao điểm và ngoài cao điểm. Điều này giúp xác định các lãng phí và đề xuất các giải pháp giảm thiểu tiêu thụ điện năng như thay thế thiết bị công nghệ cũ, cải tiến hệ thống điện, hoặc sử dụng nguồn năng lượng tái tạo.

2. Hệ thống chiếu sáng

Hệ thống chiếu sáng là một yếu tố quan trọng khác cần được kiểm tra. Mức tiêu thụ năng lượng của hệ thống chiếu sáng có thể chiếm tỷ lệ đáng kể trong tổng năng lượng tiêu thụ của doanh nghiệp. Kiểm toán năng lượng sẽ đánh giá hiệu suất của hệ thống chiếu sáng hiện tại, phân tích hiệu suất của các loại bóng đèn và phương pháp điều khiển ánh sáng. Một giải pháp có thể được đề xuất là thay thế bóng đèn truyền thống bằng đèn LED tiết kiệm điện, sử dụng hệ thống cảm biến ánh sáng tự động để điều chỉnh độ sáng phù hợp theo điều kiện thực tế.

3. Hệ thống động cơ, bơm, quạt

Hệ thống động cơ, bơm và quạt thường được sử dụng rộng rãi trong các nhà máy, đặc biệt là trong các quy trình sản xuất. Đây là các thiết bị tiêu thụ năng lượng lớn, và nếu không được quản lý hiệu quả, chúng có thể gây ra lãng phí đáng kể. Kiểm toán năng lượng sẽ tập trung vào việc đánh giá hiệu suất vận hành của các thiết bị này, đồng thời xem xét các phương án nâng cao hiệu suất như cải thiện hệ thống điều khiển tự động, tối ưu hóa tải, hoặc sử dụng các thiết bị có công nghệ mới với hiệu suất cao hơn.

4. Hệ thống khí nén

Hệ thống khí nén là một trong những nguồn tiêu thụ năng lượng lớn nhưng thường bị bỏ qua trong các kiểm toán. Khí nén được sử dụng rộng rãi trong các quy trình sản xuất công nghiệp, nhưng việc sử dụng không hiệu quả có thể gây thất thoát năng lượng. Trong quá trình kiểm toán, các kỹ sư sẽ kiểm tra rò rỉ khí, kiểm tra máy nén, đường ống dẫn khí và các van điều khiển. Những cải tiến như khắc phục rò rỉ, điều chỉnh áp suất phù hợp và nâng cấp hệ thống lưu trữ khí nén có thể giúp giảm thiểu lượng năng lượng tiêu thụ.

5. Hệ thống nhiệt, lò hơi, lò dầu

Các hệ thống nhiệt, lò hơi và lò dầu thường tiêu thụ năng lượng ở dạng nhiệt năng và thường là hệ thống tiêu thụ năng lượng lớn nhất trong các nhà máy. Kiểm toán năng lượng sẽ đánh giá hiệu suất nhiệt, hiệu quả đốt cháy nhiên liệu, các hệ thống cách nhiệt của lò hơi, lò dầu. Các giải pháp cải tiến có thể bao gồm nâng cấp hệ thống đốt nhiên liệu, cải thiện khả năng cách nhiệt và giảm thất thoát nhiệt, hoặc chuyển sang sử dụng nguyên liệu sạch hơn như sinh khối (biomass).

6. Hệ thống cung cấp nước và xử lý nước thải

Hệ thống cung cấp và xử lý nước thải tiêu thụ một lượng lớn năng lượng trong việc bơm nước, xử lý và làm sạch nước. Kiểm toán năng lượng sẽ đánh giá hiệu quả của hệ thống bơm nước, các thiết bị xử lý nước thải, cũng như hiệu quả sử dụng năng lượng trong quy trình này. Các giải pháp như tối ưu hóa quy trình bơm nước, sử dụng thiết bị tiết kiệm năng lượng hoặc cải thiện quy trình xử lý nước có thể giúp doanh nghiệp giảm lượng điện tiêu thụ đáng kể.

7. Hệ thống quản lý năng lượng

Cuối cùng, hệ thống quản lý năng lượng (EMS) đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi và kiểm soát việc tiêu thụ năng lượng của toàn hệ thống. Một hệ thống quản lý năng lượng hiệu quả sẽ giúp giám sát liên tục các thông số về năng lượng, phát hiện sớm các sự cố hoặc lãng phí, và đưa ra các biện pháp điều chỉnh kịp thời.

Việc triển khai hệ thống quản lý năng lượng hiện đại, sử dụng các công nghệ số và trí tuệ nhân tạo có thể giúp tối ưu hóa quá trình sử dụng năng lượng, giảm thiểu lãng phí và nâng cao hiệu quả tổng thể.

Kiểm toán năng lượng và chuyển đổi xanh cho doanh nghiệp

Trong bối cảnh chuyển đổi xanh đang trở thành xu hướng toàn cầu, kiểm toán năng lượng đóng vai trò cốt lõi trong việc hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng lộ trình phát triển bền vững, giảm thiểu tiêu thụ năng lượng và hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Đây là mục tiêu đã được đề ra tại Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu COP26 với hơn 130 quốc gia tham dự, bao gồm cả Việt Nam.

Kiểm toán năng lượng giúp doanh nghiệp nhận diện rõ những lãng phí năng lượng và đề xuất các biện pháp hiệu quả nhằm tối ưu hóa quy trình sản xuất, cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng. Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), các biện pháp tiết kiệm năng lượng thông qua kiểm toán có thể giúp giảm từ 15-30% tổng mức tiêu thụ năng lượng trong các ngành công nghiệp, giúp tiết kiệm chi phí vận hành đáng kể.

Ngoài việc giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định pháp lý và giảm phát thải, kiểm toán năng lượng còn mang lại lợi ích về hình ảnh và uy tín. Việc áp dụng các giải pháp xanh hóa trong sản xuất không chỉ giúp doanh nghiệp giảm tác động đến môi trường, mà còn cải thiện khả năng cạnh tranh trong thị trường toàn cầu. Theo một khảo sát của Nielsen, hơn 66% người tiêu dùng sẵn sàng chi trả cao hơn cho các sản phẩm và dịch vụ từ các công ty có cam kết bảo vệ môi trường.

Các giải pháp chuyển đổi xanh thông qua kiểm toán năng lượng có thể bao gồm:

1. Áp dụng các giải pháp quản lý và công nghệ tiên tiến: Sử dụng các công nghệ tiết kiệm năng lượng và tối ưu hóa hệ thống sản xuất để nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng.
2. Sử dụng năng lượng tái tạo: Tận dụng các nguồn năng lượng sạch như điện mặt trời, điện gió, và năng lượng sinh học để giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.
3. Kinh tế tuần hoàn: Tích hợp các mô hình kinh tế tuần hoàn nhằm tái sử dụng nguyên liệu và giảm thiểu tối đa lượng chất thải ra môi trường.

Việc thực hiện kiểm toán năng lượng không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn giúp doanh nghiệp đạt được các mục tiêu môi trường, phát triển bền vững trong dài hạn.

Với xu hướng tiêu dùng ngày càng tập trung vào tính bền vững, các doanh nghiệp không chỉ cần tối ưu hóa chi phí mà còn phải đảm bảo rằng hoạt động của họ gắn liền với các tiêu chuẩn xanh. Điều này giúp tạo sự khác biệt trong thị trường cạnh tranh gay gắt, đặc biệt khi các đối tác và nhà đầu tư ngày càng chú trọng vào các tiêu chí môi trường, xã hội và quản trị (ESG).

---

Đăng ký theo dõi Fanpage NCSE để liên tục cập nhật các thông tin mới nhất.
📌 621 Nguyễn Hữu Trí, Tân Túc, Bình Chánh, TPHCM
☎ 0776 780 808
🌎 https://ncse.vn